Ironia w twórczości poetyckiej Bułata Okudżawy

Paweł Ligęza

Abstrakt


Ирония в поэтическом творчестве Булата Окуджавы

Целью предлагаемой статьи является попытка выяснить, в чем заключается специ-фика использования иронии в поэзии Окуджавы.Анализу подвергаются три стихот-ворения, в которых выступают разные виды иронии. В целом же тонкая, чаще зака-муфлированная ирония Окуджавы никого не обижает, но и не является способомзащиты поэта перед окружающим его миром. Целью иронии Окуджавы оказываетсяпуть к развитию у читателей эстетической восприимчивости, а также намерение авто-ра создать свой облик поэта-ирониста.

Ключевые слова: Булат Окуджава, ирония, бардовская песня, лирика, оксюморон, антифразис

Irony in the Poetry of Bulat Okudzhava

The purpose of this article is to try to explain what the specificity of the use of irony by Okudzhava is. This issue is analyzed on the example of three of his poems, in which it standsout quite clearly. The subtle and delicate irony of Okudzhava does not offend anyone, nor is ita way to defend himself against the world around him. The aim of his irony is the path to thedevelopment of aesthetic sensitivity and the attempt to create his own image of a poet-ironist.

Key words: Bulat Okudzhava, irony, bard song, lyricism, oxymoron, antiphrasis


Bibliografia


Brooks C., Ironia jako zasada struktury poetyckiej, przeł. E. Sowa, [w:] Współczesna teoria badań

literackich za granicą, red. H. Markiewicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976,

t. 1, s. 264–276.

Chojnacki A., Poetyka, PWN, Warszawa 1978.

Czech J., Starszy pan z Gitarą, „Radar” 1987, nr 22, s. 21–22.

Głowiński M., Ironia, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2002.

Łaguna P., Ironia jako postawa i jako wyraz, Wydawnictwo Literackie, Kraków–Wrocław 1984.

Mały słownik pisarzy francuskich, belgijskich i prowansalskich, Wiedza Powszechna, Warszawa

Misiorny M., Dopóki Ziemia kręci się, „Tele Tydzień” 2003, nr 23, s. 12–13.

Moratyn A., Bułat Okudżawa, „Viva” 1997, nr 16, s. 32–36.

Okudżawa B., Ballady Bułata Okudżawy, Polskie Nagrania, „Muza” 1968, SXL 0482.

Okudżawa B., Pieśni, ballady, wiersze, wybór posł. i red. A. Mandalian, Wydawnictwo Literackie,

Kraków 1999.

Pawlak E., Okudżawa: wyrazić bliskie i dalekie, „Nurt” 1977, nr 2, s. 28–31.

Sperber D., Wilson D., Relevance Communication and Cognition, Oxford, 1986 – Ironia a rozróżnienie

między użyciem i przywołaniem, „Pamiętnik Literacki” 1986, nr LXXVII, z. 1,

s. 265–288.

Szahaj A., Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm,

Wydawnictwo Leopoldinum Fundacji dla Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław

Szymak-Reiferowa J., Posłowie, [w:] B. Okudżawa, Zamek nadziei, wyb. A. Sarachanowa, Wydawnictwo

Literackie, Kraków–Wrocław 1984, s. 269–280.

Wakar J., Lutkiewicz nawet źle napisane role zamieniał w perełki, https://www.polskieradio.

pl/8/5661/Artykul/1731788,Lutkiewicz-nawet-zle-napisane-role-zamienial-w-perelki

[dostęp: 23.03.2018].

Woronyna Ł., Wdowa po Okudżawie: Nie każdy poeta miał taki fart, wyborcza.pl/magazyn/

,124059,16452003,Wdowa_po_Okudzawie__Nie_kazdy_poeta_mial_taki_fart.html

[dostęp: 20.03.2018].

Быков Д., Булат Окуджава, Молодая гвардия, Москва 2009.

Жванецкий М., Второе внезапное обращение к детям, http://www.jvanetsky.ru/data/

text/t9/vtoroe_obrashenie_k_deteam [dostęp: 17.03.2018].

Косиков Г.К., О литературной судьбе Вийона, [в:] Ф. Вийон, Стихи: Сборник, Радуга, Мо-

сква 1984, s. 314–320.

Крылов А.Е., О датировке песни Окуджавы «Мастер Гриша», https://ae-krylov.livejournal.

com/69577.html [dostęp: 31.03.2018].

Мокеева-Гайст Л., Булат Окуджава: Я выполнил свое предназначение, „Труд” 2005, nr 82.

Окуджава Б., Я выдумал музу иронии, http://www.bards.ru/archives/part.php?id=42222

[dostęp: 17.03.2018].

Распопин В., Эпоха Ренессанса. Франция. Французское Возрождение и Франсуа Вийон,

http://svr-lit.niv.ru/svr-lit/raspopin/renessans-franciya/fransua-vijon.htm [dostęp:

07.2018].

Саютина И., Удивительная история песни „Молитва” Булата Окуджавы, https://verblan.

livejournal.com/1482.html [dostęp: 23.03.2018].

Фрумкин В., Портрет на фоне эпохи: Булат Окуджава в толковании Дмитрия Быко-

ва, http://berkovich-zametki.com/2009/Zametki/Nomer12/Frumkin1.php [dostęp:

03.2018].

Шраговиц Е., Загадки творчества Булата Окуджавы: глазами внимательного читате-

ля, https://profilib.net/chtenie/80231/evgeniy-shragovits-zagadki-tvorchestva-bulata-

-okudzhavy-glazami-vnimatelnogo-chitatelya-15.php [dostęp: 24.07.2018].


Pełny tekst: PDF

Creative Commons License
Ta praca dostępna jest na licencji Creative Commons Attribution 3.0 License.


Artykuły zawarte w AUPC.SR są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Russologica = ISSN 1689-9911.