Gra językowa w twórczości Ludmiły Pietruszewskiej
Abstrakt
This article is devoted to the works of one of the most significant writers of modern literature, Lyudmila Petrushevskaya. The author of the article draws attention to the family roots of the writer, who is the granddaughter of the Russian linguist Nikolai Feofanovich Yakovlev. Lyudmila Petrushevskaya has a special attitude towards language as a material that can be freely formed. The writer has created her own alphabet called “nikolaits’a” for digital correspondence with relatives. The article also provides examples of many literary texts in which Lyudmila Petrushevskaya manifests her desire for language experimentation. This is especially vividly observed in her fairy tales and poems. The cycle of linguistic fairy tales titled Pus’ki byatye, created according to the rules of the “zaum language”, is focused on the tradition of the Russian avant-garde, especially the work of the Oberiuts. As demonsrated in the text of the article, the writer uses various strategies of language-games, starting with language experiments of linguistic and syntactic means: neologisms, macaronisms, solecisms, hyperboles, euphemisms, archaisms, colloquial, and onomatopoeic words, as well as alogisms and violations of the communicative function of the language.
Bibliografia
Antropologia widowis. Zagadnienia i wybór tekstów, red. L. Kolankiewicz, WUW, Warszawa 2005.
Góral A., Wewnątrztekstowe gry językowe w powieści „Rzeczy uprzyjemniające”. Utopia Tamary Bołdak-Janowskiej, „Acta Neophilologica” 1/2021, t. XXIII, s. 61–75.
Hubicka I., Proza Ludmiły Pietruszewskiej lat 1985–1995. Z zagadnień poetyki, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce, 2003.
Kępa-Figura D., Gry językowe w polskich telewizyjnych serwisach informacyjnych jako przejaw fatyczności i sprawczości współczesnej komunikacji medialnej, „Медиалингвистика" 2018, nr 5(3), s. 366–379.
Mięsowska L., Kobieta w ‘Męskim łagrze’ Ludmiły Pietruszewskiej, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” 2011, nr 21, s. 135–147.
Piłat W., Świat poetycki dramatów Ludmiły Pietruszewskiej, „Studia i Materiały [Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie]” 1990, nr 20, s. 25–36.
Szczerbowski T., Gry językowe w przekładach „Ulissesa” Jamesa Joyce’a, Instytut PAN, Kraków 1988.
Waszkielewicz H., Чернушная и прекрасная. Twórczość Ludmiły Pietruszewskiej, Columbinum, Kraków 2007.
Woźniak A., W świecie wartości bajki literackiej Ludmiły Pietruszewskiej. Od Heleny Przepięknej do Barbie, „Slavia Orientalis” 2019, nr 4, s. 661–680.
Wrońska M., Взаимодействие модусных рамок в русском языке (Людмилa Петрушевская „Номер Один, или В садах других возможностей”), „Przegląd Rusycystyczny” 2021, nr 3, s. 163–172.
Быков Д., Карамзин с автоматом. Дмитрий Быков к 75-летию Людмилы Петрушевской, „Коммерсант”, 24.05.2013, http://www.kommersant.ru/doc/2189448 [dostęp: 21.07.2021].
Вежлян Е., Память моментам, „Новый Мир” 2007, nr 7, http://www.litkarta.ru/dossier/pamiatmomentam/dossier_4161/view_print/ [dostęp: 21.07.2021].
Задорожная Н., Языковая игра, или Кто такие „пуськи бятые”?, „Школа жизни.ру”, https://shkolazhizni.ru/culture/articles/59633/ [dostęp: 21.07.2021].
Земская Е.А., Китайгородская М.А., Розанова Н.Н., Языковая игра [w:] Русская разговорная речь: Фонетика. Морфология. Лексика. Жест, Наука, Москва 1983, s. 172.
Иванова Н., Преодолевшие постмодернизм, „Знамя” 1998, nr 4, s. 193–204.
Каблукова Н., Освоение абсурда и поэтика абсурда в реалистической драме Л. Петрушевской, „Русская литература в XX веке: имена, проблемы, культурный диалог” 2009, nr 10, s. 294–310.
Кулибина Н., Зачем, что и как читать на уроке. Методическое пособие для преподавателей русского языка как иностранного, Златоуст, Москва 2015.
Кухтенкова Е., Сказки Петрушевской глазами преподавателя русского для иностранцев, „Российская газета RG. RU”, 26.05.2018, https://rg.ru/2018/0526/skazkipetrushevskoj-glazami-prepodavatelia-russkogo-dlia-inostrancev.html [dostęp: 21.07.2021].
Лебедушкина О., Шехерехада жива, пока…, „Дружба народов” 2007, nr 3, http://magazines.russ.ru/druzhba/2007/3/le12.html [dostęp: 21.07.2021].
Лучина Е., „Пуськи Бятые” Л. Петрушевской как факт истории языка, „Русский язык” 2005, nr 14, s. 28–32.
Маркова Т., Поэтика повествования Л. Петрушевской, „Русская Речь”, Москва 2004, nr 2, s. 34–39.
Петрушевская Л., Про нашу прикольную жизнь. Стихи хи-хи., Эксмо, Москва 2017.
Петрушевская Л., Пограничные сказки про котят, Амфора, Санкт-Петербург 2008.
Петрушевская Л., Собрание сочинений в пяти томах, АСТ, Москва 1996.
Петрушевская Л., Девятый том, ЭКСМО, Москва 2003.
Петрушевская Л., Маленькая девушка из „Метрополя”, Амфора, Санкт-Петербург 2006.
Санников В., Русский язык в зеркале языковой игры, Издательский дом ЯСК, Москва 2009.
Ta praca dostępna jest na licencji Creative Commons Attribution 3.0 License.
Artykuły zawarte w AUPC.SR są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Russologica = ISSN 1689-9911.